بزرگ شدن غده پروستات یا هیپرپلازی خوش خیم پروستات (BPH)

اگر هیپرپلازی خوش خیم پروستات یا BPH دارید، بدین معنا است که غده پروستات (prostat) شما بزرگ شده است. پروستات در مردان غده ای به اندازه گردو است. غده پروستات درست در زیر مثانه، مجرای ادرار را احاطه کرده است. مجرای ادرار لوله ای است که از طریق آن ادرار و منی از بدن خارج می شود. مایعی که توسط مخزن یا کیسه منی (seminal vesicles) (در پشت دیواره خلفی مثانه قرار دارد) و غده پروستات ‌ساخته می شود با سلول‌های اسپرم ترکیب می‌شود و مایع منی را تولید می‌کند. در طی خروج ادرار طبیعی، ادرار جمع شده در داخل مثانه از طریق مجرای ادرار که قسمت ابتدایی آن از داخل prostat عبور می کند جریان یافته و از طریق این مجرا از بدن خارج می شود.

به دلایل نامعلومی، غده پروستات ممکن است با افزایش سن بزرگ شود. در هیپرپلازی خوش خیم پروستات ، ممکن است پروستات به اندازه ای بزرگ شود که بخش ابتدایی مجرای ادرار را که از پروستات عبور می کند فشرده کند. در نتیجه این امر جریان ادرار کاهش یافته و هنگام تخلیه از بدن جریان خروج ادرار کند می شود. در صورت عدم درمان، ممکن است اندازه پروستات بزرگتر شود و جریان ادرار را بیشتر کاهش دهد  و منحر به عدم تخلیه کامل مثانه شود.

بنابراین توصیه می شود که در صورت عدم توانایی در ادرار کردن فوراً به پزشک مراجعه کنید. لازم به ذکر است که در مردانی که  40 سال یا بیشتر دارند، احتمال بروز هیپرپلازی خوش خیم prostst بیشتر است. البته داشتن سابقه خانوادگی BPH  و مشکلات سلامتی دیگری مانند چاقی، بیماری های قلب و عروق خونی یا دیابت نوع دو، ورزش نکردن یا اختلال نعوظ نیز در بروز این مشکل دخیل هستند.

علائم هیپرپلازی خوش خیم این غده شامل تکرر ادرار، احساس نیاز به دفع ادرار به خصوص در شب، جریان ضعیف یا عدم توانایی دفع ادرار و زور زدن برای ادرار کردن است. در صورت عدم درمان هیپرپلازی خوش خیم پروستات با گذشت زمان ممکن است عوارضی همچون عدم توانایی دفع ادرار ، آسیب به مثانه و کلیه ها، عفونت های دستگاه ادراری، سنگ مثانه و خون در ادرار شود.

اگر هیپرپلازی خوش‌خیم پروستات با علائم خفیف یا بدون علائم باشد، احتمالا پزشک مریض را تحت نظر می گیرد و طی این پروسه با بررسی هر ساله پروستات بیمار از بدتر نشدن علائم یا سلامت بیمار اطمینان حاصل می کند.

در صورت بروز علائم متوسط در مردان ، پزشک ممکن است داروهایی مانند مسدودکننده های آلفا یا داروهایی که اختلال نعوظ (PDE Five inhibitors ) را درمان می کنند را توصیه کند. هر دو داروی مذکور باعث شل شدن بافت ماهیچه ای مثانه، مجرای ادرار و prostat می شوند و این امر می تواند به بهبود جریان ادرار کمک کند. پنج مهارکننده آلفا ردوکتاز نیز از جمله داروهایی است که در این خصوص تجویز می شود.این دارو نیز به بهبود جریان ادرار در طی چند ماه کمک می کند و در نهایت ممکن است پزشک با ترکیبی از این داروها اقدام به کاهش اندازه پروستات فرد بیمار بکند.

اگرتجویز دارو علائم بیماری را تسکین ندهد، ممکن است پزشک یک روش جراحی به نام برداشتن پروستات از طریق مجرای ادرار یا Terp را توصیه کند. دراین روش، جراح ابزاری به نام رزکتوسکوپ را از طریق مجرای ادرار وارد می‌کند تا به پروستات  برسد. سپس از یک حلقه سیمی در انتهای رزکتوسکوپ برای تراشیدن بافت استفاده می کند تا با این کار تنگی مجرای ادرار رفع شود.

سایر روش های نسبتا کم تهاجم تر از روش تراشیدن prostat بوسیله رزکتوسکوپ که برای برداشتن بخشی یا تمام غده پروستات استفاده می شوند عبارتند از لیزر، مایکروویو، امواج رادیویی یا انرژی الکتریکی.

اگر prostat  بسیار بزرگ باشد، پزشک ممکن است یک پروستاتکتومی باز را توصیه کند. در پروستاتکتومی باز، جراح یک برش در قسمت پایین شکم شما ایجاد می کند. پس از آشکار شدن پروستات، جراح برشی در کپسول بیرونی آن ایجاد می کند. در مرحله بعد، بافت داخل prostat برداشته می شود و برش کپسول با بخیه بسته می شود. در نهایت، برش پوست با بخیه یا منگنه بسته می شود. با اینکه جلوگیری از بروز هیپرپلازی خوش خیم prostat میسر نمی باشد، اما تغییرات سبک زندگی می تواند علائم بیماری را کمتر کند.

از جمله موارد موثر بر بروز بیشتر عوارض هیپرپلازی پروستات عبارتند از خودداری از مصرف بی رویه داروهایی مانند آنتی هیستامین ها و ضد احتقان ها که می توانند دفع ادرار را سخت تر کنند، نوشیدن مایعات چند ساعت قبل از خواب،  مصرف الکل یا مایعات حاوی کافئین.

توصیه می شود که در حین تخلیه مثانه از روش دفع مضاعف (double void) استفاده کنید. جهت انجام این کار ابتدا ادرار کنید،  بعد یک لحظه صبر کنید و سپس دوباره سعی کنید ادرار کنید.

برای کسب اطلاعات بیشتر در مورد هیپرپلازی خوش خیم پروستات، با پزشک خود صحبت کنید.